Wśród wieków Bralin (Biełino, Brelino) z okolicą często zmieniał swoją przynależność polityczną. Do roku 1157 należał do niezależnego od tzw. Piastów niepodległego księstwa polskiego, zwanego po łacinie Polonia in toto – Polska od zawsze.
O tym kraju książę wielkopolski Władysław Odonic (1190-1239) tak pisał: „Wśród ziem polskich istniała kraina, która osobnym imieniu nazywała się Polska (Polonia).
Ostatnim jej księciem był Jaksa (Jakub) herbu Gryf, którego teściem był Piotr Włostowic herbu Łabędź. Jaksa był również księciem Kobiełnika (Köpenick k. Berlina) i Brandenburga.
W wyniku ugody w 1157r. cesarza niemieckiego i margrabiego Albrechta z Piastowiczami (Mieszkiem III Starym i Bolesławem Kędzierzawym) oraz Jaksą, który utrzymał z gwarancją Kobiełnik, margrabia przejął Brandenburg a Piastowicze zajęli całe niepodległe księstwo polskie. W jej wyniku Mieszko III przyłączył do Wielkopolski zachodnią część do Warty i nazwał ją Ziemią Rudzką a książę mazowiecki i później też sandomierski, wschodnią część tego kraju aż do Kielc (Kbiełc). Tak to mimo bliskości do Śląska, część Ziemi Rudzkiej do dziś należy do Wielkopolski. Trwało to do 1217r. kiedy to zgodnie z umową na zamianę i na przeżycie, zatwierdzoną w dniu 9.05.1218r. przez papieża Honoriusza III, Ziemia Rudzka w tym Bralin przeszła do Śląska, w zamian za Ziemię Lubuską. Miała ona obowiązywać do śmierci księcia śląskiego Henryka II Pobożnego. Kiedy poległ on w 1241r. w bitwie z Tatarami pod Legnicą, wielkopolski książę Przemysł I (1220-57) syn Władysława Odonica przyłączył znów w 1243r. zgodnie z umową z 1218r. do Wielkopolski Ziemię Kaliską a w 1249r. Ziemię Rudzką.
W 1253r. w czasie zatargu zbrojnego śląskich braci Henryka II z Konradem I (głog.) wojska wielkopolskie pomagając Konradowi spustoszyły i spaliły Oleśnicę i Trzebnicę. Przyłączyły wtedy Ziemię Sycowską do Wielkopolski. Za to wielkopolski Bolesław Pobożny darował swojemu zaufanemu rycerzowi Janowi Zarembie 30.11.2014r. wiele wsi łącznie z miastem Jarocinem.
W czerwcu 1271r. Sędziwój z Jarocina herbu Zaremba z bratem, wzięli udział w wyprawie (z ich inspiracji), księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego na Śląsk (okolice Rychtala). Przywieźli wtedy z całym majątkiem jeńców Walonów, którzy pobudowali z cegieł zamek w Kępnie przy rzece Samicyc, na miejscu starego drewnianego grodu z VII w.
W tym zamku Arcampolod I herbu Zaremba (Ar(ator) – pol. Dzierżawca kampińskiego, polskiego grodu) wraz z braćmi zorganizował 15.II.1282r. zjazd zjednoczeniowy Pomorza Wschodniego z Wielkopolską, książąt Przemysła II z Mściwojem II.
W dniu 3.03.1365r. w Trzemesznie król Kazimierz Wielki darował Wierzbięcie, staroście generalnemu Wielkopolski za zasługi, zamek Campno z okolicą (castrum nostrum regale).
Ostatecznie do śląskiego księstwa oleśnickiego wieś Bralin z okolicą przeszła drogą pokojową, dopiero w 1370r. po śmierci króla Kazimierza Wielkiego wg. umowy na przeżycie, z księciem oleśnickim Konradem II.
Wspomina o tym w swojej książce pt: „Historia Wolnego Państwa Stanowego Syców” 1912r. J.Franckowski.
Ma to związek z zamiarem nadania korony polskiej przez króla Kazimierza Wielkiego węgierskiemu królowi Ludwikowi. Ten pretekst wykorzystał w 1369r. Arcampold II herbu Zaremba, właściciel zamku w Brzóstkowie k. Jarocina. Z grupą rycerstwa wielkopolskiego zawiązał on bunt przeciwko królowi, chcąc na jego następcę powołać Piasta, księcia śląskiego Konrada II. Faktycznie Zaremba chciał odzyskać zamek Campno (Kępno) od Wierzbięty, który jego przodek Zaremba ps. Arcampold I zbudował. Król aby zlikwidować bunt, zawarł układ z księciem oleśnickim. Darował mu za nie kandydowanie na króla, w testamencie Ziemię Bralińską, od Chojęcina do Słupi pod Bralinem.
Gwarantem tego układu został Piotr syn Wierzbięty – starosty generalnego Wielkopolski, herbu Niesoba, zawołania Świeboda (Swirbanthe). Po śmierci króla Kazimierza w 1370r. Konrad Ii zwany Siwy (Sbieły) wytyczył z Piotrem, synem Wierzbięty nową granicę wielkopolską. Zaznaczono ją w terenie kamieniami z wyrytymi literami „K” tj. Konrad i Kampno. Granica ta przetrwała 550lat tj. do 18.01.1320r. Wtedy to w wyniku starań m.in. ks.prob. Tomasza Gabryela i Benedykta Janickiego oraz ustaleń Traktatu Wersalskiego wróciła ostatecznie do Wielkopolski.
Tak więc, gdyby nie intryga Zaremby ps. Arcampolda II w sprawie odzyskania zamku Campno i buntu przeciw królowi, Bralin z okolicą należałby do Wielkopolski i Polski, a nie do Śląska, Czech, Austrii i Prus.
Feliks Gruszka
Wersja elektroniczna gazety
