W województwie łódzkim znajdują się 44 miasta. Jednak ta liczba już niedługo ulegnie zwiększeniu. Wszystko za sprawą miejscowości Piątek w powiecie łęczyckim i Lututowa w powiecie wieruszowskim. Odzyskają one bowiem prawa miejskie.
Obie te wioski czy też miasteczka mają ciekawą historię i analizując ich dzieje można by napisać, że cechą wspólną jest odebranie praw miejskich będących skutkiem powiązania z wydarzeniami towarzyszącymi powstaniu styczniowemu.
My jednak skupimy się tylko na Lututowie, gdyż to miejscowość znajdująca się w rejonie działania naszego tytułu.
Lututów prawa miejskie stracił aż dwukrotnie a po raz pierwszy zostały mu one nadane w 1406 r. przez króla Władysława Jagiełło. Z biegiem czasu historia pisała różne scenariusze a miejscowość przestała być miastem w 1714 r.
Kolejny właściciel Lututowa, Stanisław Biernacki, poczynił starania o erygowanie miasta. Tym razem okazały się one skuteczne. Postanowieniem Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego z 7 marca 1843 roku dokonano zmiany statusu administracyjnego Lututowa. Należał on do grupy najmniejszych miast w Królestwie i obok Wieruszowa, Praszki, Bolesławca i Osjakowa, leżących w powiecie wieluńskim, był zaliczony do ośrodków miejskich V rzędu.
Jak zauważył prof. Tadeusz Olejnik, autor publikacji poświęconej Lututowowi: „Sporządzony na polecenie S. Biernackiego plan regulacyjny, obejmujący wytyczenie nowych oraz prostowanie i poszerzanie już istniejących ulic, wydzielenie placu na obszerny rynek oraz działki pod budowę ratusza, nadawał Lututowowi cechy typowo miejskie pod względem rozplanowania przestrzennego”.
W Lututowie znacznie wzmocniło się wówczas rzemiosło i handel, głównie dzięki nowym osadnikom. Miasteczko, pomimo wielu gospodarczych problemów, odgrywało dla najbliższej okolicy rolę centrum gospodarczo-usługowego.
Na uwagę zasługuje fakt, iż w okresie powstania styczniowego pod Lututowem 15 czerwca 1863 roku miała miejsce krwawa bitwa oddziałów powstańczych pod dowództwem Antoniego Korotyńskiego z wojskami rosyjskimi. Poległych powstańców pogrzebano w zbiorowej mogile na lututowskim cmentarzu. Kilka lat po upadku powstania szereg najmniejszych miast, w tym Lututów, na mocy ukazu cara Aleksandra II, także w ramach represji po powstaniu styczniowym utracił prawa miejskie. Doprowadziło to do ograniczenia możliwości jego rozwoju, w konsekwencji regresu gospodarczo-społecznego.
Jednakże po odzyskaniu niepodległości nastąpił ponowny rozwój osady, którą w dalszym ciągu zwyczajowo nazywano miasteczkiem. Istniały wówczas drobne instytucje bankowe, drobny przemysł, handel i rzemiosło, którym zajmowali się fachowcy zarówno chrześcijańscy, jak i żydowscy.
28 lutego 2019 r. podczas VI sesji Rady Gminy, o której pisaliśmy TUTAJ, radni jednogłośnie podjęli uchwałę w sprawie podjęcia procedury związanej z nadaniem miejscowości Lututów statusu miasta.
W konsultacjach przeprowadzonych w dniach od 16 marca 2019 roku do 21 marca 2019 roku, na dzień 21 marca 2019 roku we wszystkich miejscowościach Gminy Lututów, w formie składnia podpisów na kartach konsultacyjnych, wzięło udział 2747 osób na 4593 mieszkańców gminy, co stanowi 59,81% wszystkich mieszkańców.
Przypominamy, że w głosowaniu mogły wziąć udział wszystkie osoby będące mieszkańcami gminy bez względu na wiek.
Po dokonaniu podliczeń wyniki konsultacji przedstawiają się następująco:
Liczba głosów „Za” wynosi 2221, co stanowi 80,85 %,
Liczba głosów „Przeciw” wynosi 353 co, stanowi 12,85 %,
Liczba głosów „Wstrzymujących się od głosowania” wynosi 173, co, stanowi 6,30 %.
Wojewoda Łódzki Zbigniew Rau pozytywnie zaopiniował wniosek o przywrócenie praw miejskich dla Lututowa. Wniosek został skierowany przez wojewodę do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jak poinformował nas Wójt Gminy Lututów Pan Marek Pikuła, od stycznia 2020 roku Lututów ponownie będzie miastem. – Pan Wojewoda bardzo ładnie wniosek umotywował, uzasadnił, przedstawiając cztery takie istotne argumenty. Po pierwsze względy historyczne i dwukrotne posiadanie praw miejskich przez Lututów. Bardzo ważnym umotywowaniem było to, że w Lututowie odbyła się bitwa powstania styczniowego. Konsekwencją tego było, iż car pozbawił Lututów praw miejskich. Drugi taki punkt istotny, który wymienił pan wojewoda to urbanistyczny układ Lututowa wraz z rynkiem, bardzo dobrze opisany przez dyrektorów Muzeum Ziemi Wieluńskiej; Jana Książka i Tadeusza Olejnika. Piękny rynek świadczy o tym, że wówczas myślano o rozwoju Lututowa. Trzeci istotny powód to to, że ponad 70 % mieszkańców nie zajmuje się i nie utrzymuje z rolnictwa, jest zatrudnionych w pobliskich firmach i przedsiębiorstwach lub prowadzi własne firmy. Nie jest to miejscowość typowo rolnicza. Czwarty taki ważny argument to bardzo dobry wynik konsultacji społecznych, w których prawie 80% mieszkańców opowiedziało się za przywróceniem praw miejskich dla Lututowa – powiedział wójt Pikuła.
Zatem co tak na prawdę się zmieni? Jakie można wymienić plusy bądź minusy?
Z pewnością jest to niewątpliwy prestiż dla Lututowa i mieszkańców. Uczniowie, zwłaszcza Zespołu Szkół Rolniczych, będą się uczyć w mieście a nie na wsi. Być może zostanie ponownie przywrócona filia wyższej uczelni. To też nie jest bez znaczenia. Ranga oświaty i innych dziedzin życia zostanie niewątpliwie podniesiona.
Takie zmiany spowodują prawdopodobnie zwiększone zainteresowanie potencjalnych inwestorów, bowiem w pierwszej kolejności szukają oni terenów miejskich ze względu na lepszy poziom infrastruktury i dostępności pracowników.
Kolejna korzyść to możliwość ubiegania się o fundusze przeznaczone na rozbudowę i rewitalizację architektury i infrastruktury miejskiej. Rozwój pod względem urbanistycznym, zagospodarowanie przestrzeni publicznej. Możliwość pozyskiwania środków Unijnych na rewitalizację terenów czy modernizowanie ulic.
Wersja elektroniczna gazety
