Z Władysławem Szelągiem prezesem Towarzystwa Historycznego rozmawia M. Łabuda
Kiedy powstało Tow. im Szembeków?
W 1989 roku w Klubie Nauczyciela w Kępnie zawiązało się Towarzystwo Historyczne im. Szembeków.
Kto był pomysłodawcą i założycielem towarzystwa?
-Moja skromna osoba, jako prezes Klubu Miłośników im. Marii z Fredrów hr. Szembekowej. Wcześniej w roku 1988 w Hanulinie powołałem Klub Miłośników im. Marii z Fredrów hrabiny Szembekowej. W klubie spotkało się 40 osób wśród założycieli był lokalny poeta Marek Paprocki z Kępna, Władysław Garbiński z Mikorzyna (gdzie urodziła się Alicja Iwańska poetka), . W maju 1990 roku Sąd Wojewódzki w Kaliszu – sędzia Tadeusz Sobociński zarejestrował Towarzystwo Historyczne im. Szembeków w Kępnie. W roku 2005 przyznano towarzystwu KRS. Do zarządu towarzystwa w roku 1994 Warszawie dołączył ks. Profesor Zdzisław Jastrzębiec – Peszkowski jeniecz Kozielska, urodził się w 1918 roku Sanoku, mieszkał w USA, skończył studia w Oksfordzie i wrócił do Warszawy, aby ocalić pamięć o Katyniu. W zarządzie był do 2005 roku. Był kapelanem rodzin katyńskich ,Prezes Fundacji Golgoty Wschodu. Razem robiliśmy spotkania o Sebyle ur. w Kłobucku poecie Po całej Polsce pod egidą Towarzystwa Historycznego im. Szembeków ( Warszawa, Kraków, Częstochowa – Jasna Góra, Katowice, Rybnik. W Kłobucku działałem od 1985 roku. Byłem wtedy prezesem Klubu Literackiego im. Haliny Poświatowskiej i w 1987 r. pierwszy raz spotkałem się z młodzieżą w LO im. mjra Sucharskiego z Kępnie jako prezes Klubu Literackiego Haliny. Poświatowskiej.
Jaka była inicjatywa utworzenia Towarzystwa?
Po prostu prof. Ryszard Ganowicz Rektor Akademii Rolniczej w Poznaniu, Anna Szeptycka z Poznania właścicielka Siemianic, prof. Bogdan Zakrzewski fredrolog z Wrocławia oni mnie zainspirowali, by zobaczyć pałac w Siemianicach siedzibę rodu Szembeków z Siemianic. Odpowiedzieć sobie na pytanie – kim byli Szembekowie z Siemianic, kim była Maria z Fredrów hrabina Szembekowa, kim był gen. Piotr hr. Szembek. Poznawanie historii rodu trwało kilka lat. Pierwsza uroczystość na temat Szembeków odbyła się w 1988 roku w Siemianicach k/Kępna u ks. Dziekana Gmerka, który potem był jednym z założycieli Towarzystwa Historycznego im Szembeków.
Gdzie była pierwsza siedziba Towarzystwa?
Swoją skrzynkę kontaktową towarzystwo miało na ul. Pocztowa 1. Biuro towarzystwa było w Hanulinie na ul. Wolności 4;tam, gdzie mieszkałem. Starałem się o lokal w bibliotece, której nadałem imię Marii z Fredrów Szembekowej, ale ówczesny Burmistrz Piotr Psikus nie wyraził zgody i nie przyznał pomieszczenia – lokalu na biuro. Nadanie imienia odbyło się w sali kina Sokół. Organizatorem spotkania była dyrektor G. Grzesiak z Burmistrzem. Zbierałem podpisy o nadanie imienia bibliotece. Rada była przeciwna. Składałem wniosek do Kępna udałem się da posła Pilarskiego i zrobiłem tam okrągły stół w jego biurze ( Kościuszki 9) wtedy wszyscy się podpisali za nadaniem bibliotece im. Marii z Fredrów hr. Szembekowej. Wtedy Halina Kijakowska, Andrzej Sarnowski n-ciel( bo jego dziadek Władysław Sarnowski pracował u Szembeków), Zygmunt Matysiak i inne osoby zbieraliśmy podpisy. Udało się zrobić pierwszy program w telewizji – teleranek na temat generała Piotra hr. Szembeka, obecny był ks. Wacław Karłowicz z Olszynki Grochowskiej on rozpoczął właśnie krąg pamięci olszynki grochowskiej.
Zakochał się pan w rodzie Szembeków i w całym kraju poprzez spotkania, konferencje sławi pan ród z Siemianic, w jakich miastach odbyły się spotkania?
Poręba Żegoty k/ Krakowa są to miejsca związane z rodziną. Przypomnieć należy, że Aleksander hr. Szembek w XVIII wieku mieszkał w Siemianicach i przeprowadził się do Poręby Żegoty koło Alwerni. Jego brat Ignacy hr. Szembek był posłem Ziemi Wieluńskiej, uczestnik Konstytucji 3 Maja. Prawdopodobnie spoczywa w Krypcie Szembeków w Siemianicach, bo po Konstytucji zamieszkał w Siemianicach. Hrabia Ignacy Szembek poseł na Sejm Czteroletni otrzymał Orła Białego (postać mało znana). Maria z Fredrów hr Szembekowa urodziła się we Lwowie w 1862 roku, mieszkała u córki Szeptyckiej Jadwigi Szembekówny w Przyłbicach na Ukrainie.
Jaki związek miała rodzina Szembeków z Izbami Rolniczymi?
Dr Aleksander hr. Szembek był współtwórcą Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i pierwszym prezesem Izby Rolniczej Wielkopolskiej w Poznaniu i w Polsce. Towarzystwo Historyczne im. Szembeków od ponad 24 lat pracuje nad ratowaniem pamięci o pierwszym Prezesie Izb Rolniczych dr. Aleksandrze hr. Szembeku. Wspólnie z Krajową Radą Izb Rolniczych organizuje konferencje rolnicze. W 2003 roku konferencję polsko- francuska w Min. Rolnictwa i Rozwoju Wsi w roku 2009 w Siemianicach w miejscu urodzin A. Szembeka konferencję polsko – austriacką. Była też konferencja w Ministerstwie Rolnictwa pt: Rola Izb Rolniczych w UE. W październiku br. chcę zorganizować konferencję na temat Rolnictwo w UE dr Aleksander hr. Szembek. W tej sprawie powołuje Komitet Organizacyjny na czele z Pania Burmistrz Miasta i Gminy Kępno Anieli Kempy. Był on nie tylko z Siemianic, ale był postacią europejską można powiedzieć światową. W Warszawie jest Plac Szembeka. ( Generała Piotra hr. Szembeka ) Jest też w Warszawie Centrum. Szembeka, prezesem jest Mirosław. Sztyber. Organizowane są również wystawy. 22 maja zaprosiłem Burmistrz A. Kempa do Warszawy. W sali kolumnowej będzie otwarta wystawa – Stąd nasz ród Szembekowie – Fredrowie oraz sesja : Europa, Ameryka reszta świata i teki hr. Jana Szembeka. 27 maja na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu odbędzie się konferencja pod patronatem p. JM rektora profesora dr hab. Marciniaka, Wojewody Piotra . Florka, Marszałka Marka. Woźniaka, posła Rafała Grupinskiego Grupińskiego będzie sesja „Szembekowie z Wielkopolski”. Zaznaczyć trzeba, że Prymas Polski Stanisław Szembek był biskupem poznańskim a ród Szembeków wydał 6 biskupów i dwóch Prymasów Polski, prawdopodobnie będzie tam Burmistrz Aniela Kempa i Starosta W. Mazurkiewicz i inne osoby z Kępna. Będzie to również wielka promocja Ziemi Kępińskiej.
Jakie wrażenia, czy to było zaskoczenie kiedy pan się dowiedział, że otrzyma statuetkę „ Przyjaciel Kępna”?
Dostałem zaproszenie do Kępna, do mojego Kępna. Kępno to moja mała ojczyzna. Te konferencje, sympozja, sesje i wystawy to mój kamyczek na rzecz promocji i rozwoju Kępna. Moje serce się ucieszyło. Będę zawsze dla Kępna i dla Warszawy. Warszawa też mnie uhonoruje. Warto przypomnieć, ze dostałem Medal Szembeka od prezesa Wielkopolskiej Izby Rolniczej Piotra Walkowskiego. Walkowskiego właśnie na uroczystej sesji w Kępnie. Moim celem jest powołanie Oddziału Towarzystwa Historycznego im. Szembeka. W Warszawie mieści się Zarząd Krajowy towarzystwa. Sekretarzem zarządu krajowego jest Władysław Garbiński. Jak już mówiłem mam sentyment do Kępna. Praca moja jak widać daje dobry rozgłos o Kępnie. Robiłem tam wystawę dla Polonii Świata w Pułtusku, gdzie odbywał się Zjazd Polonii Świata. Szembekowie są promowani nie tylko poprzez Siemianice, ale też przez inne miasta kraju (Gdańsk, Kraków, Poznań) również Górny Śląsk. 8 kwietnia przyjeżdżam do Kępna, na spotkanie w Szkole Podstawowej im Bohaterów Westerplatte z okazji 74 rocznicy zbrodni katyńskiej poświęcone ks. Peszkowskiemu. Dla Gimnazjum im. Księdza Zdzisława Peszkowskiego przekazuje fotografie z roku 1994 z sesji lietrackiej która odbyła się w kościele św. katarzyny w Warszawie,poezje Władyslawa Sebyły wydane z Wydawnictwie Anagram z roku 1999 oraz zbiór wierszy poety z Katynia Władysława Sebyły pt. Ukryta Prawda ‘’ wydane przez Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie oraz Towarzystwo Historyczne im. Szembeków, poezja ta otrzymał także Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte w Kępnie ( warto przypomnieć że Wieruszowie w październiku odbędzie się IV Powiatowy Konkurs Poetycki im.Władysława Sebyły ), 9 maja w Kępnie odbędzie się spotkanie „Kępińskie ślady Aleksandra hr . Fredry”.pod honorowym patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Kępno Anieli Kempy ( członka Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów 220 rocznicy urodzin Aleksandra hr. Fredry ). Wspomnę o odsłonięciu tablicy na ulicy Kościuszki 9 w październiku br. „Zólnierzom Wykletym ‘’ oraz osobom cywilnym jak np. Pan Drogi”w obecności dwóch ministrów i druga sesja w Kępnie pt. Rolnictwo w UE dr A. Szembek z Siemianic. 22 Maja na spotkanie do sejmu przyjadą potomkowie Szembeków, zaproszona jest też Burmistrz A. Kempa i wielu znamienitych gości, to będzie wielka promocja Ziemi Kępińskiej. Na wystawę otrzymałem zdjęcia, które posłużyły do wystawy Szembeków w Polsce od państwa Matysiaków i Sarnowskich. Czynię starania, by szkole w Siemianicach nadać imię Gen. Piotra hr. Szembeka a ZS imię Aleksandra hr. Fredry. Mecenas naszego towarzystwa W. Sztyber zasponsorował wycieczkę dzieci z Siemianic do Warszawy, inspiratorką była wtedy K. Macioszczyk. Dodajmy rody Fredrów i Szembeków były ze sobą powiązane. Maria z Fredrów hr.Szembekowa wykupiła archiwa swojego dziadka i były potem w Sieminicach. Siemianice to nie tylko pałac hrabiowski – to muzeum Fredrów i Szembeków. Hrabina Szembekowa przyczyniła się do budowy szpitala w Kępnie. Z Siemianic w Krakowie znajduje się siodło wysadzane rubinami zdobyte przez Przecława hr. Szembeka pod Wiedniem. Ziemia Kępińska ma wielu znamienitych bohaterów o których trzeba pamiętać.
Największe dokonania w dziedzinie ratowania pamięci o rodzie Szembeków?
Popularyzacja dokonań Rodu Szembeków jest okazją do ożywienia lokalnej tradycji i patriotyzmu, tym bardziej, że korzenie tego znamienitego Rodu wywodzą się z Niemiec, co powinno zastanowić w swym postępowaniu Rody i Rodziny o korzeniach polskich, a także może niejednokrotnie je pozytywnie zbudować, a nawet czasem twórczo zawstydzić w zaniedbywaniu poczucia chrześcijańskiego, narodowego i patriotycznego.
1990 rok : W dniu 16 czerwca 1990 roku, nadano Bibliotece Publicznej w Kępnie imię wnuczki Aleksandra hr. Fredry, Marii hr. Szembekowej. W dniu 16 i 17 listopada oku odbyła się w Pałacu Generała Piotra Szembeka w Siemianicach sesja z udziałem wybitnych znawców tematu historii Powstania Listopadowego, poświęcona Rodowi Szembeków.
1991 rok : Szereg spotkań na terenie byłego woj. kaliskiego na których przypomniano między innymi : poetkę Alicję Iwańską z Mikorzyna, jej męża Jana Gralewskiego tzw. „cichociemny” pseudonim „Pankracy.
1992 rok: – Sesja w Porębie {Żgocie k. Krakowa poświęcona ostatniemu Wiceministrowi II RP Janowi Szembekowi. W Kłobucku w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji, Prezes Władysław Szeląg zorganizował Sesję poświęconą poecie Władysławowi Sebyle zamordowanemu przez NKWD w Charkowie i poetce Halinie Poświatowskiej z Częstochowy.
1993 rok :W Częstochowie Sesja Naukowa poświęcona komediopisarzowi Aleksandrowi Fredrze z okazji 200 – tnej rocznicy Jego urodzin.
1994 rok : Sesja poświęcona Stanisławowi Szembekowi, artyście – malarzowi Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Monachium oraz sesja naukowa poświęcona księdzu Piotrowi Wawrzyniakowi, bohaterowi filmu „Najdłuższa wojna w nowoczesnej Europie”.
1995 rok :sesja w Liceum im. mjr Henryka Sucharskiego w Kępnie poświęcona110 – tej rocznicy urodzin Zofii hr. Szembek. Prezes Towarzystwa zorganizował również w tym roku promocję młodych talentów w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Częstochowie.
1996 rok: Sesja w Centrum Kultury Civitas Christiana w Warszawie, poświęconą Księdzu Piotrowi Wawrzyniakowi oraz dr Aleksandrowi Szembekowi „Orędownik Mogileński”.
1997 rok : Sympozjum „Dyplomacja II RP i dziś” w Pałacu Wiceministra Spraw Zagranicznych Jana hr. Szembeka w Młoszowej k. Trzebini.
1998 rok : W 80 – tą rocznicę Polskiej Służby Zagranicznej, zorganizowano trzy sesje poświęcone dyplomacji II – giej RP.
1999 rok : Cykl spotkań poświęconych promocji młodych talentów „od poezji do historii”. W wielu miejscowościach na terenie całego kraju pokazywano wystawę, pt. „Stąd Ród Szembeków i Fredrów”.
2000 rok : 60 – ta rocznica zbrodni katyńskiej, wystawa w Domu Polonii w Warszawie pt. „Ludzie Katynia”. W dniu 7 kwietnia uroczystość katyńska w Kłobucku, gdzie przedstawiono życie i twórczość poety urodzonego w tym mieście. Dnia 14 kwietnia Prezes Towarzystwa w Domu Kultury w Rybniku przedstawił twórczość poety Władysława Sebyły. Dnia 25 sierpnia odbyła się w biurze Towarzystwa w Warszawie wystawa pt. „Warszawa w grobach Katynia”.
2001 rok : W biurze Towarzystwa w Warszawie, zorganizowano wystawę pt. „Generał Piotr Szembek – bohater Powstania Listopadowego”. Prezes Towarzystwa spotkał się z młodzieżą w Kłobucku – tematem spotkania było życie i twórczość poety Władysława Sebyły.
2002 rok : W biurze Towarzystwa przy ul. Wilczej w Warszawie otwarto wystawę pt. „Aleksander hr. Fredro i Jego Rodzina”.
2003 rok: W dniu 23 maja w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie, odbyła się konferencja pt. „Izby Rolnicze wobec wyzwań integracji europejskiej”. W czerwcu w Ministerstwie Gospodarki, Prezes Towarzystwa Władysław Ryszard Szeląg zorganizował wystawę pt. „Szembekowie – promocja regionu”.
2004 rok: W biurze Towarzystwa w Warszawie zorganizowano wystawę pt. „Zapomniany poeta Władysław Sebyła”.
2005 rok: W dniu 17 stycznia Towarzystwo zorganizowało z okazji 85 rocznicy Wyzwolenia Kępna przez pułkownika Stanisława Thiela, uroczystą sesję. 18 kwietnia w Muzeum Niepodległości w Warszawie, odbyło się sympozjum pt. „W cieniu Katynia”. W dniu 11 listopada Towarzystwo zorganizowało z okazji Święta Niepodległości w Doruchowie uroczystą sesję pt. „Generał Thiel Dowódca 11 Pułku Powstańców Wielkopolskich i Jego Rodzina Rodem z Doruchowa oraz 70 – lecie Gminy Doruchów 1935 -2005”. W dniu 25 listopada Towarzystwo zorganizowało uroczystość w Wieruszowie, pt. „Ksiądz major Szczepan Walkowski (1912 – 1969) ; kapłan, żołnierz ,
2006 rok: W dniu 23 czerwca 2006 r. Towarzystwo zorganizowało wspólnie z Zarządem Zakładów Przemysłu Zapałczanego w Częstochowie uroczystość z okazji 125 – lecia Zakładów oraz zorganizowało okolicznościową wystawę pt. „Szembekowie w Dziejach Polski”.
2007 rok: W dniu 6 października Towarzystwo zorganizowało w Alwerni k. Krakowa sesję poświęconą męczennikowi Oświęcimia, ks. Włodzimierzowi Szebekowi.
2008 rok:W dniu 13 maja Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kępnie zorganizowała wystawę „Szembekowie w dziejach Polski”. W dniu 21 maja w Kępnie Towarzystwo Historyczne zorganizowało uroczysta sesję poświęconą Pierwszemu Prezesowi Izb Rolniczych w Polsce dr Aleksandrowi hr. Szembekowi (z okazji Jego 90 rocznicy śmierci) oraz Izbom Rolniczym w Polsce. Sesja nosiła tytuł : „Izby Rolnicze – ich rola i przyszłość w Europie – uczczenie pamięci Pierwszego Prezesa Izb Rolniczych doktora Aleksandra hrabiego Szembeka (przyjaciela Francji)”. W listopadzie 2008 otwarto wystawę w rodzinnej miejscowości Rodu Szembeków w Siemianicach k. Kępna, pt. „Szembekowie w dziejach Polski”
2009 rok: W dniu 29 stycznia Prezes Władysław Ryszard Szeląg, otworzył w Bibliotece Gminnej w Mroczeniu (Gmina Baranów) wystawę pt. „Szembekowie w dziejach Polski”. W dniu 21 maja. Towarzystwo Historyczne im. Szembeków zorganizowało Konferencję Rolniczą pt.: „Rola Izb Rolniczych w rozwoju Wsi i Rolnictwa w Europie z okazji 90-tej rocznicy Traktatu Wersalskiego” w Kępnie w Kinie „Sokolnia”. W dniu 27 października Towarzystwo Historyczne zorganizowało wspólnie z Senatorem R.P. Czesławem Ryszką i ks . Proboszczem Parafii Św. Józefa w Częstochowie, sympozjum poświęcone Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II oraz NSZZ „Solidarność” oraz Kapelanowi NSZZ „Solidarność” Księdzu Jerzemu Popiełuszce.
2013 rok: W dniu 18 maja odbyły się podniosłe uroczystości oddania do użytku w Dzielnicy Praga Południe w Warszawie, odnowionego Placu Generała Piotra hr. Szembeka. 18.05.2013 – Otwarcie placu im. Gen Szembeka. Odnowienie Placu Generała Piotra hr. Szembeka nastąpiło z inicjatywy Towarzystwa im. Szembeków. 29.06.2013 – Odsłonięcie Pamiątkowej Tablicy poświęconej pamięci Wiceministra Spraw Zagranicznych II-giej RP Janowi hr. Szembekowi w Jego Zespole Pałacowo – Parkowym w Młoszowej k.Trzebini.
28.09. – Konferencja pt. „Rola Izb Rolniczych i Unii Europejskiej”. Konferencja pt. „Rola Izb Rolniczych w Unii Europejskiej” –Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie (wspomnienie o Pierwszym Prezesie Izb Rolniczych w Polsce dr Aleksandrze hr. Szembeku z Siemianic k. Kępna). W dniu 21 października w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie odbyła się Konferencja pt. „Rola Izb Rolniczych w Unii Europejskiej”. Organizatorem było Towarzystwo Historyczne im. Szembeków wraz Krajową Radą Izb Rolniczych w Warszawie.
Towarzystwo Historyczne im. Szembeków stawia za cel ratowanie dóbr kultury narodowej, organizowanie wystaw poświęconych wybitnym postaciom, organizowanie wieczorów literackich, sesji naukowych (np. sesje poświęcone dyplomacji II Rzeczypospolitej Polskiej), integracja europejska. Prowadzone działania: Organizowanie forum teatralnych (w 1998 roku pierwszy festiwal o zasięgu wojewódzkim pt. „Mocium Panie). Ukazywanie artykułów w piśmie PTTK o rodzinie Szembeków, w Gazecie Sołeckiej i Ilustrowanym Tygodniku Powiatowym Wieruszów – Kępno poszukiwanie po całym świecie tej rodziny a zarazem cykliczne organizowanie sesji naukowych dotyczących rodów polskich i włączanie studentów z wydziału historii, malarstwa, teatru. Przygotowanie albumów i książek poświęconych wybitnym postaciom tzn. Wł. Sebyła i inni. Przypominanie o zasługach tych osób w mediach i prasie o zasięgu lokalnym, regionalnym ogólnopolskim i polonijnym. A w przyszłości spotkania młodzieży ze wschodu i zachodu Europy. –
W roku 2015 to przygotowanie 100 rocznicy poety – żołnierza Zygmunta Jana Rumla 75 rocznica śmierci poety –żołnierza Władysława Sebyły rodem z Kłobucka, Będzina, Sosnowca Warszawy, 80 rocznica urodzin poetki Haliny Poświatowskiej rodem z Częstochowy ( warto nadmienić ze jestem inicjatorem nadania Szkole Podstawowej nr.8 w Częstochowie imienia Haliny Poświatowskiej,nadania Szkole Podstawowej nr.34 w Częstochowie imienia Aleksandra hr. Fredry, również 81 Liceum Ogólnokształcące w Warszawie otrzymało imię Aleksandra hr. Fredry, oraz 14 maja 2010 Gimnazjum nr.22 w Warszawie otrzymało imię Generała Piotra Szembeka ) Działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami. Jako Przyjaciel Kępna bardzo mi zależy aby promować Kępno i Powiat Kępiński, warto przypomnieć z historii tego miasta takie postacie jak generał Stanisław Thiel rodem z Doruchowa czy Ks. Piotr Wawrzyniak Ojciec Spółdzielczości. Ostatnio w roku 2013 dla Telewizji TVP Warszawa pod Redakcją Jolanty Adamiec Furgał został wyemitowany program pt Saga Szembekowie ten program można było zobaczyć także Telewizji Polonia
Z Władysławem Szelągiem prezesem Towarzystwa Historycznego rozmawiała M. Łabuda
Wersja elektroniczna gazety
