„Być albo nie być” – tę fundamentalną dla swojej egzystencji decyzję rozważał Szekspirowski Hamlet już wiele lat temu.
Filozof Kierkegaard powiedziałby, że Hamletowski dylemat jest tylko przykładem ukazującym trud ludzkiego życia w obliczu pojawiających się alternatyw i związanych z nimi wątpliwościami.
Czy dokonywanie wyborów musi być trudne? Czy można uniknąć złych decyzji? Doświadczenie życiowe pokazuje nam, że dokonywanie wyborów jest czasami niezwykle trudne, szczególnie w dzisiejszych czasach wolności. Ktoś powie, że kiedyś życie było bardziej proste, ktoś dokonywał wyboru za nas, albo pozbawiano nas możliwości wyboru.
Każdy ma jednak zakodowane w sercu pragnienie wolności. Św. Paweł w liście do Galatów pisze: „Ku wolności wyswobodził nas Chrystus” Gal 5,1. Odpowiedzialne korzystanie z wolności wymaga jednak trudu i poświęcenia, gdyż nie polega na kierowania się mottem: „Róbta co chceta”. Życie według tego motta prowadzi do destrukcji, a często krzywdzenia siebie i innych. Św. Augustyn mądrze napisał: „Kochaj i rób co chcesz”. I rzeczywiście, jeżeli człowiek ma w sobie dojrzałą miłość i ona jest główną motywacją jego wyborów, może on żyć według prawdziwej wolności na wzór Jezusa Chrystusa.
Od najmłodszych lat przygotowywani jesteśmy do dokonywania wyborów. Najpierw, jako dzieci uczymy się zasad i reguł zachowania, dzięki którym możemy rozpoznać, co jest dobre a co złe, co bezpieczne a co nam może zagrażać. Ta podstawowa wiedza z czasem wzbogacana przez osobiste doświadczenia sprawia, że świat, w jakim żyjemy, jest dla nas zrozumiały.
Wielu z nas uważa, że jeśli dokonamy właściwego wyboru, czeka nas nagroda. W przeciwnym wypadku narazimy się na spore kłopoty. Niezależnie, czy nasze decyzje dotyczą codziennego jadłospisu, ubioru, znajomych, ścieżki zawodowej, oraz niezwykle ważnego wyboru męża czy żony, każdorazowo stajemy przed dylematem. Im bardziej identyfikujemy się z pewnym modelem reguł, tym łatwiej nam wybierać. Wegetarianin bez problemu, widząc szynkę i marchewkę, wybierze tę drugą.
Sprawy się komplikują, gdy nie mamy jasno określonych reguł postępowania lub wybory przed jakimi stajemy, wykraczają poza znane nam alternatywy, a więc np. trudno nam wybrać między dwiema konkurencyjnymi możliwościami. Wtedy przeżywamy konflikt natury wewnętrznej, który, jeśli nie jest właściwie rozwiązany może – jak twierdził Freud – stać się zarzewiem poważnych kłopotów emocjonalnych. Tak więc proces rozwoju jednostki, to proces stałego dokonywania wyborów, a przez identyfikowanie się z nimi, określania siebie. Niezdeklarowanie się, w rzeczywiści też jest wyborem, tylko dokonanym z mniejszą świadomością.
Psycholodzy zastanawiają się dość często w swoich rozważaniach: Dlaczego dokonywanie wyborów jest czasami takie trudne?
Świadomość możliwości i ograniczeń wiążących się z tymi konkretnym ruchem sprawia, że ci, którzy rozumieją wagę podejmowanych decyzji i ich nieodwracalność, czują znacznie większy ciężar odpowiedzialności. Wiele osób intuicyjnie stara się jednak uniknąć podejmowania decyzji albo przynajmniej minimalizować ich koszty, sięgając po pomoc, np. przenosząc odpowiedzialność na los. Nie przypadkiem tak dużym powodzeniem cieszy się współcześnie instytucja wróżki. Biznes ten przynosi obecnie w Polsce milionowe dochody.
Nie wszyscy jednak katolicy wiedzą, że świadome korzystanie z tego tytułu porad jest grzechem przeciwko pierwszemu przykazaniu: Nie będziesz miał Bogów cudzych przede mną. Osobiście rozmawiałem z osobami, które się w to uwikłały i rzeczywiście brak w ich życiu Błogosławieństwa Bożego a często potrzebna jest pomoc Egzorcysty. Gdzie chrześcijanin powinien więc szukać pomocy podejmując decyzję. Przede wszystkim w modlitwie do Ducha Świętego. Cieszę się, że w naszej Parafii w Cieszęcinie ponad 60 młodych osób rozpoczęło przygotowanie do Sakramentu Bierzmowania, który zawiera w sobie prośbę o dary Ducha Świętego.
Szczególnie o dar mądrości, który pomaga w podejmowaniu mądrych wyborów. Daje też dar męstwa pomagający dokonać w ogóle wyboru. Prośmy dla siebie o mądre i odważne wybory pamiętając, że brak decyzji to najgorsza decyzja.
o. Krzysztof
Wersja elektroniczna gazety
Ja też pódję ale już uświadomiona:-)
Brawoo zapraszam na wybory…