PORADNIK KANDYDATA cz I.

Share this...

Facebook

Google

Twitter

Linkedin

Tegoroczne wybory samorządowe odbędą 16 listopada. Druga tura wyborów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zostanie przeprowadzona dwa tygodnie później – 30 listopada.

Już teraz ewentualni kandydaci powinni poznać swoje prawa i obowiązki związane ze startem w wyborach. Dotyczy to zwłaszcza małych, lokalnych komitetów wyborczych, które przygotowując się do wyborów, nie mogą skorzystać ze wsparcia partyjnych ekspertów czy doradców.

REGUŁY SYSTEMU WYBORCZEGO

Wybory bezpośrednie wójta, burmistrza lub prezydenta miast

Od 2002 r wybieramy wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w wyborach bezpośrednich na tych samych zasadach co w wyborach na Prezydenta RP. Zwycięzcą jest kandydat, który uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Inaczej niż w przypadku referendum dotyczącego odwołania wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, ważność wyborów nie zależy od frekwencji wyborczej.

Jeżeli żaden kandydat nie uzyskał poparcia więcej niż połowy wyborców, konieczne jest przeprowadzenie drugiej tury głosowania, do której kwalifikuje się dwóch kandydatów z najlepszym wynikiem w pierwszej turze. Druga tura odbywa się – podobnie jak w wyborach prezydenckich – po dwóch tygodniach, czyli w tegorocznych wyborach 30 listopada 2014 roku.

Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów zakwalifikowanych do drugiej tury zrezygnuje z kandydowania, utraci prawa wyborcze (zostanie ubezwłasnowolniony, pozbawiony praw publicznych itp.) albo umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim przypadku termin ponownego głosowania odracza się o kolejne dwa tygodnie.

Wybory do rad gmin (z wyjątkiem miast na prawach powiatu)

System wyboru radnych w większości gmin (z wyjątkiem miast na prawach powiatu) jest bardzo prosty. Gmina jest podzielona na tyle okręgów wyborczych, ile mandatów jest do obsadzenia w danej radzie. Liczba mandatów zależy od liczby mieszkańców w danej gminie. Wybieramy:

• piętnastu radnych w gminach do 20.000 mieszkańców
• dwudziestu jeden w gminach do 50.000 mieszkańców
• dwudziestu trzech w gminach do 100.000 mieszkańców

Podział gminy na okręgi wyborcze dokonywany jest przez radę gminy na wniosek wójta. Podział powinien respektować tzw. jednolitą normę przedstawicielstwa. Oznacza to, że w każdym okręgu liczba wyborców przypadająca na jeden mandat radnego powinna być zbliżona, aby zapewnić każdemu z nich równą siłę głosu.

Podział gmin na okręgi wyborcze według zasad Kodeksu wyborczego został już przeprowadzony, a mapy okręgów zostały opublikowane w wojewódzkich dziennikach urzędowych. Ponadto, informację o okręgach wyborczych, ich granicach i numerach wójt musi podać do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia najpóźniej w 70. dniu przed dniem wyborów, czyli do początku września. W praktyce informacje o okręgach wyborczych są także publikowane na stronach internetowych wielu urzędów gmin. W wyjątkowych sytuacjach, kiedy doszło do istotnej zmiany liczby mieszkańców poszczególnych okręgów, można jeszcze modyfikować mapę okręgów wyborczych. Rady gminy mogą wprowadzać zmiany najpóźniej na trzy miesiące przed upływem kadencji, czyli do 21 sierpnia 2014.

W każdym okręgu jednomandatowym wybieramy tylko jednego radnego. Zostaje nim kandydat, który uzyskał największą liczbę głosów. Nie musi jednak otrzymać poparcia większości głosujących czy uprawnionych do głosowania w danym okręgu.

Wybory do rad miast na prawach powiatu

Miasta na prawach powiatu (zwane także powiatami grodzkimi), łączą w sobie zadania i kompetencje dwóch szczebli samorządu terytorialnego – gminy i powiatu. Miasta na prawach powiatu obejmują wyłącznie terytorium jednej gminy miejskiej. Nie posiadają odrębnych organów gminy i powiatu – wybieramy w nich wyłącznie radę miejską oraz prezydenta miasta. W miastach na prawach powiatu wyborca otrzymuje zatem tylko trzy, a nie cztery karty do głosowania: na prezydenta miasta, na radnych miejskich oraz radnych sejmiku województwa.

W wyborach do rad miast na prawach powiatu obowiązuje system proporcjonalny. Głosujemy w okręgach wielomandatowych, a podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów na kandydatów danej listy.  Ponadto, obowiązuje 5-procentowy próg wyborczy, po przekroczeniu którego dany komitet wyborczy może uczestniczyć w podziale mandatów. Są to zasady analogiczne do obowiązujących w wyborach sejmowych.

Głosujemy w okręgach, w których do podziału może być od 5 do nawet 10 mandatów. Decyzja o wielkości okręgu należy do rady miasta, która musi oczywiście zachowywać jednolitą normę przedstawicielstwa. Wielkość okręgu, czyli liczba przypadających mu mandatów nie decyduje o tym, ile głosów ma w ręku wyborca. W każdym przypadku mamy do dyspozycji jeden głos, tak jak w wyborach do rad gmin niebędących miastami na prawach powiatu.

Ustalenie wyników wyborów w każdym okręgu polega w pierwszej kolejności na przydzieleniu określonego liczby mandatów komitetom, które w skali całego miasta przekroczyły 5-procentowy próg wyborczy. Mandaty przydziela się z zastosowaniem tzw. metody d’Hondta – dzieląc liczbę głosów oddanych na każdą listę kolejno przez 1,2,3,4 i w razie potrzeby dalsze liczby. Z takiego zestawienia wybieramy kolejno tyle największych liczb, ile mandatów mamy do obsadzenia w danym okręgu wyborczym. Przedstawmy to na przykładzie:

w okręgu wyborczym nr 2 do obsadzenia mamy siedem mandatów radnych miasta na prawach powiatu. Całkowita liczba ważnych głosów oddanych w tym okręgu wyniosła 21 tysięcy. Ich rozkład pomiędzy cztery startujące w tym okręgu komitety wyborczych był następujący:

Komitet Wyborczy Wyborców „DOBRE MIASTO” – 2400

Komitet Wyborczy Wyborców „LEPSZE MIASTO” – 3600

Komitet Wyborczy Wyborców „JESZCZE LEPSZE MIASTO” – 6000

Komitet Wyborczy Wyborców „NAJLEPSZE MIASTO” – 9000

Stosując metodę d’Hondta możemy teraz rozdzielić naszą pulę mandatów na poszczególne komitety wyborcze. Zakładamy, że każdy z nich w skali całego miasta przekroczył 5-procentowy próg wyborczy, a w związku z tym może uczestniczyć w podziale mandatów.

Ponieważ w okręgu mamy do obsadzenia 7 mandatów, z naszej tabeli wybieramy 7 najwyższych rezultatów. W efekcie, otrzymujemy podział mandatów pomiędzy poszczególne listy wyborcze. Jak widzimy, podział ten wyraźnie premiuje zwycięzcę, czyli KWW „NAJLEPSZE MIASTO”. Otrzymuje on dwa razy więcej mandatów niż drugi komitet KWW „JESZCZE LEPSZE MIASTO”, pomimo, że różnica w liczbie oddanych na te komitety głosów wynosiła tylko 2:3. System d’Hondta premiuje zwycięzców, aby ułatwić stworzenie w radzie stabilnej większości, jednak ogranicza proporcjonalność wyborów.

Gdy wiemy już, ile mandatów przypadnie każdemu komitetowi, możemy przejść do ich rozdzielenia pomiędzy poszczególnych kandydatów. Tutaj decydujące znaczenie ma dorobek każdego z kandydatów. Wbrew obiegowym opiniom, polski system proporcjonalny opiera się jednocześnie na głosowaniu osobistym. Nie jest więc prawdą twierdzenie, że „głosujemy na partie, a nie na ludzi”. Każdy wyborca udziela poparcia konkretnemu kandydatowi, a jednocześnie komitetowi wyborczemu, który on reprezentuje. W momencie, gdy na podstawie opisanej wyżej procedury przydzielono już komitetowi określoną pulę mandatów, o ich podziale decyduje już wyłącznie liczba głosów oddanych na poszczególnych kandydatów z danej listy. Nie decyduje przy tym kolejność umieszczenia tych kandydatów na liście przez ich komitet. Odwołując się do naszego przykładu, do rady miasta z ramienia KWW „NAJLEPSZE MIASTO” trafi czterech kandydatów z najlepszym wynikiem wyborczym, a nie np. czterech pierwszych z listy. Oczywiście, niektórzy wyborcy sugerują się propozycjami komitetów i niejako z automatu skreślają „jedynkę” z listy, ale kandydaci z pierwszych miejsc nie są w żaden formalny sposób faworyzowani przez procedury wyborcze.

Wybory do rady powiatu

W wyborach do rad powiatu również obowiązuje system proporcjonalny z 5-procentowym progiem wyborczym. W okręgach wybiera się od 3. do 10. radnych. W sumie wybieramy piętnastu radnych w powiatach liczących do 40 000 mieszkańców i po dwóch na każde kolejne rozpoczęte 20 000 mieszkańców, ale nie więcej niż 29. radnych. W powiecie liczącym sobie 65 tysięcy mieszkańców wybierzemy zatem 19. radnych itd.

Podziału powiatu na okręgi wyborcze dokonuje rada powiatu, przy czym przyjmuje się zasadę, że okręgiem wyborczym jest jedna gmina. Biorąc pod uwagę, jednolitą normę przedstawicielstwa przydziela się liczbę mandatów proporcjonalną do liczby mieszkańców.

Wybory do sejmiku województwa

Radnych sejmiku województwa wybieramy także w okręgach wielomandatowych i w systemie proporcjonalnym z zastosowaniem 5-procentowego progu wyborczego. Okręgi wyborcze mogą się bardzo różnić swoją wielkością. Mogą liczyć od 5 do 15 mandatów. Wybieramy w sumie 30. radnych w województwach liczących do dwóch milionów mieszkańców (np. lubuskie, opolskie, świętokrzyskie czy warmińsko-mazurskie) oraz po trzech dodatkowych na każde rozpoczęte 500.000 mieszkańców. Sejmik województwa decydując o podziale województwa na okręgi musi oczywiście respektować jednolitą normę przedstawicielstwa.

KTO MOŻE KANDYDOWAĆ?

Prawo do kandydowania w wyborach samorządowych przysługuje obywatelom polskim, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 18 lat. Jedynie w przypadku wyborów na wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) od kandydatów wymaga się ukończenia 25 lat.

Prawa do kandydowania pozbawione są osoby:

• pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym
• pozbawione praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu
• ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym

GDZIE MOGĘ KANDYDOWAĆ?

W wyborach samorządowych możemy kandydować jedynie do organów jednostek samorządu terytorialnego, na obszarze których stale zamieszkujemy. Miejscem stałego zamieszkania jest miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Każdy może mieć tylko jedno miejsce stałego zamieszkania. Miejsce zamieszkania nie musi pokrywać się z miejscem zameldowania, ale w praktyce to właśnie dane z rejestrów meldunkowych w pierwszej kolejności decydują o tym, gdzie możemy kandydować. Na ich podstawie urzędnicy gminni sporządzają bowiem tzw. stały rejestr wyborców, w którym ujęci są wszyscy wyborcy uprawnieni do głosowania w danej gminie. Do rejestru wpisywane są z urzędu (automatycznie) wszystkie osoby stale zameldowane w danej gminie. Nie jest zatem potrzebny z naszej strony jakikolwiek wniosek o dopisanie do rejestru – trafiamy do niego z chwilą ukończenia 18. roku życia.

Powiązanie prawa do kandydowania z miejscem zamieszkania oznacza, że możemy kandydować wyłącznie do rad gminy, na obszarze której stale zamieszkujemy. Podobnie nie możemy kandydować do rady powiatu czy sejmiku województwa poza powiatem czy województwem, gdzie mieszkamy na stałe.

UWAGA! W wyborach na wójta, burmistrza czy prezydenta miasta możemy kandydować poza miejscem stałego zamieszkania. Przykładowo, na prezydenta Warszawy może kandydować osoba zamieszkująca stale w Gdańsku i tam wpisana do rejestru wyborców. Trzeba przy tym pamiętać, że kandydować na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) można tylko w jednej gminie.

Możemy kandydować wyłącznie do jednego z organów samorządowych – rady gminy, rady powiatu albo sejmiku województwa. Możemy natomiast połączyć kandydowanie do jednego z tych organów z jednoczesnym kandydowaniem na wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Po wyborze na wójta (burmistrza, prezydenta miasta), mandat radnego automatycznie wygasa.

JAK ZAŁOŻYĆ KOMITET WYBORCZY?

Warunkiem startu w wyborach jest zgłoszenie naszej kandydatury przez jeden z zarejestrowanych komitetów wyborczych. Komitety wyborcze mogą być tworzone przez partie polityczne, ale nie tylko. Zgodnie z Kodeksem wyborczym, w wyborach samorządowych komitety wyborcze mogą być tworzone także przez stowarzyszenia i organizacje społeczne, a także samych wyborców.

Komitety wyborcze organizacji społecznych

Funkcję komitetu wyborczego organizacji pełni organ upoważniony do jej reprezentowania na zewnątrz (np. zarząd stowarzyszenia). Organ ten powołuje  pełnomocnika wyborczego komitetu wyborczego organizacji uprawnionego do występowania na rzecz i w imieniu komitetu wyborczego oraz pełnomocnika finansowego. Zawiadamia również komisarza wyborczego właściwego ze względu na siedzibę organizacji, o utworzeniu komitetu oraz o zamiarze zgłaszania kandydatów na radnych.

Co do zasady więc komitet wyborczy organizacji nie podlega – jak w przypadku komitetów partyjnych – zgłoszeniu do PKW, ale do organu wyborczego niższego stopnia – komisarza wyborczego (działają w każdym województwie). Jedynie w przypadku, gdy komitet wyborczy organizacji zamierza zgłosić kandydatów na radnych w więcej niż w jednym województwie, powstaje obowiązek zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej. Zawiadomienia w obu przypadkach mogą być dokonane w terminie od dnia ogłoszenia rozporządzenia o zarządzeniu wyborów do 70 dnia przed dniem wyborów, czyli do początków września. Do zawiadomienia należy dołączyć:

• oświadczenia pełnomocnika wyborczego i pełnomocnika finansowego komitetu wyborczego o przyjęciu pełnomocnictwa
• uwierzytelniony odpis z Krajowego Rejestru Sądowego
• wyciąg ze statutu albo regulaminu działalności organizacji wskazujący organ upoważniony do jej reprezentowania na zewnątrz

Komitety wyborcze wyborców

Utworzenie komitetu wyborczego wyborców wymaga inicjatywy co najmniej 15. osób, które wejdą w skład komitetu. Spośród nich należy wyłonić pełnomocnika wyborczego oraz pełnomocnika finansowego. Następnie komitet powinien zebrać co najmniej 1 000 podpisów obywateli uprawnionych do głosowania popierających utworzenie danego komitetu. Dopiero wtedy można zgłosić zawiadomienie o utworzeniu komitetu. Podobnie jak w przypadku komitetów organizacji, można to zrobić najpóźniej na 70 dni przed wyborami. Do zawiadomienia należy dołączyć:

• oświadczenie o utworzeniu komitetu
• oświadczenia pełnomocnika wyborczego i pełnomocnika finansowego komitetu wyborczego o przyjęciu pełnomocnictwa
• wykaz obywateli, którzy poparli utworzenie komitetu wraz z ich adresami zamieszkania, numerami PESEL i własnoręcznymi podpisami

[Komitet wyborczy wyborców zgłaszający kandydatów tylko w jednym województwie] Łagodniejsze wymogi dotyczyć będą większości lokalnych komitetów wyborczych. Komitet, który zamierza zgłosić kandydatów tylko w jednym województwie może liczyć sobie 5, a nie 15 członków. Ponadto, nie musi gromadzić podpisów 1 000, a jedynie 20 wyborców.

[Komitet wyborczy wyborców zgłaszający kandydatów tylko do rady gminy niebędącej miastem na prawach powiatu] Poza powyższymi udogodnieniami, w komitetach zgłaszających kandydatów tylko do rady gminy niebędącej miastami na prawach powiatu pełnomocnik wyborczy pełni jednocześnie funkcję pełnomocnika finansowego (nie ma potrzeby powoływania dwóch pełnomocników), a zawiadomienie o utworzeniu komitetu w ogóle nie wymaga zebrania podpisów.

Komitety wyborcze wyborców, które zgłaszają kandydatów wyłącznie na obszarze jednego województwa, rejestrujemy u wojewódzkich komisarzy wyborczych (a nie w PKW). W przypadku odmowy przyjęcia przez komisarza zawiadomienia (np. zakwestionowania prawdziwości podpisów), pełnomocnik komitetu może wnieść odwołanie do PKW w terminie trzech dni od doręczenia postanowienia komisarza. Na rozpatrzenie odwołania PKW ma również trzy dni, a od jej rozstrzygnięcia nie przysługuje już żadne odwołanie do sądu czy innego organu.

JAK ZAREJESTROWAĆ KANDYDATÓW?

Utworzenie i zarejestrowanie komitetu wyborczego umożliwia prowadzenie kampanii wyborczej, ale także pozwala przejść do jeszcze ważniejszego etapu procedur wyborczych, tj. rejestracji kandydatów.

Ilu kandydatów?

Komitety zgłaszają kandydatów w formie list. W każdym okręgu wyborczym komitet może zgłosić tylko jedną listę. Liczba kandydatów zależy od organu samorządowego, do którego ich zgłaszamy. Do rady gminy niebędącej miastem na prawach powiatu zgłaszamy w okręgu listę zawierającą tylko jedno nazwisko. Wybory odbywają się tam bowiem w okręgach jednomandatowych, gdzie mandat radnego uzyskuje tylko jeden kandydat z najwyższą liczbą głosów.

Większą liczbę kandydatów możemy zgłosić w wyborach do pozostałych organów. W wyborach proporcjonalnych do rady miasta na prawach powiatu minimalna liczba kandydatów w okręgu to 5. Maksymalna zależy od tego, ile mandatów jest do obsadzenia w danym okręgu. Może to być od 5 do nawet 10 mandatów w zależności od wielkości okręgu ustalonej wcześniej przez radę miasta. Komitet może zgłosić maksymalnie dwa razy tylu kandydatów ile mandatów jest do obsadzenia. Obowiązuje też kwota płci – na liście musi się znaleźć co najmniej 35% kobiet.

W wyborach do rad powiatów i sejmików województw obowiązują reguły analogiczne do zasad tworzenia list kandydatów w wyborach do rad miast na prawach powiatów. Zgłosić można nie więcej niż dwukrotność liczby radnych wybieranych w danym okręgu. Trzeba przy tym pamiętać, że w każdym okręgu wyborczym w wyborach do rady powiatu wybiera się od 3 do 10 radnych. W związku z tym, minimalna liczba kandydatów wynosi 5, zaś maksymalna 20 (tam, gdzie wybiera się 10 radnych powiatowych). Trzeba przy tym pamiętać, że w okręgu wyborczym wybiera się od 5 do 15 radnych. W związku z tym, minimalna liczba kandydatów wynosi 5, zaś maksymalna 30 (tam, gdzie wybiera się 15 radnych sejmiku). Obowiązuje także kwota płci na poziomie 35%.

Ile należy zebrać podpisów poparcia?

Każda lista kandydatów musi uzyskać poparcie określonej liczby wyborców:

• co najmniej 25 podpisów poparcia dla listy kandydatów do rady gminy niebędącej miastem na prawach powiatu
• co najmniej 150 podpisów poparcia dla listy kandydatów do rady miasta na prawach powiatu
• co najmniej 200 podpisów poparcia dla listy kandydatów do rady powiatu
• co najmniej 300 podpisów poparcia dla listy kandydatów do sejmiku województwa

Wyborca może udzielić poparcia nieograniczonej liczbie list kandydatów. Nie może też wycofać raz udzielonego poparcia. Poparcie jest ważne, gdy zawiera obok własnoręczny czytelny podpis także numer PESEL i adres zamieszkania osoby udzielającej poparcia.

Procedura zgłoszenia

Gotowe listy kandydatów można zgłaszać do 40 dnia przed wyborami do godz. 24.00, czyli najpóźniej 7 października do północy.

Zgłoszenia składa się do właściwej terytorialnej komisji wyborczej, którą jest:

• gminna komisja wyborcza — właściwa do przyjęcia zgłoszeń i rejestracji list kandydatów na radnych w wyborach odpowiednio do rady gminy, rady miejskiej i rady miasta na prawach powiatu
• powiatowa komisja wyborcza — właściwa do przyjęcia zgłoszeń i rejestracji list kandydatów na radnych do rady powiatu
• wojewódzka komisja wyborcza — właściwa do przyjęcia zgłoszeń i rejestracji list kandydatów na radnych do sejmiku województwa

Zgłoszenia dokonuje pełnomocnik wyborczy komitetu. Zgłoszenie listy kandydatów zawiera podstawowe informacje na temat komitetu wyborczego i jego kandydatów (w tym nazwę i adres jego siedziby), a także nazwę rady i numer okręgu wyborczego, dla którego zgłaszana jest lista. Lista zawiera nazwiska i imiona oraz miejsce zamieszkania kandydatów w kolejności ustalonej przez komitet.

Ponadto do każdego zgłoszenia należy dołączyć pisemne oświadczenia kandydatów o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego) do danej rady. Zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać dane: imię (imiona), nazwisko, wiek oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata; zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem. W przypadku zgłoszenia kandydatury osoby urodzonej przed dniem 1 sierpnia 1972 r. do pisemnej zgody kandydata na kandydowanie dołącza się również oświadczenie lustracyjne. Do zgłoszenia listy kandydatów należy również dołączyć dokument potwierdzający przyjęcie przez właściwy organ wyborczy zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego.

Biuro Prasowe – Masz Głos, Masz Wybór

Komisja wyborcza, przyjmując zgłoszenie, niezwłocznie bada, czy zgłoszenie jest zgodne z przepisami Kodeksu wyborczego. Jeżeli stwierdzi, że zgłoszenie nie uzyskało wymaganego  poparcia wyborców, wówczas odmawia jego przyjęcia, wskazując stwierdzone wady i zwraca pełnomocnikowi zgłoszenie. Jeżeli usunięcie wskazanych wad zgłoszenia nie jest możliwe w terminie ustalonym dla dokonywania zgłoszeń, komisja odmawia rejestracji zgłoszenia i niezwłocznie zawiadamia o tym pełnomocnika.

Powyższe rozstrzygnięcia komisji podlegają kontroli sądowej w drodze skargi do właściwego sądu okręgowego wnoszonej w terminie 3 dni od daty doręczenia uchwały komisji. Sąd rozpoznaje skargę, w terminie 3 dni w postępowaniu nieprocesowym w składzie 3 sędziów. Na postanowienie sądu nie przysługuje zaskarżenie.

Jeżeli komisja wyborcza stwierdzi inne wady zgłoszenia, aniżeli związane z brakiem dostatecznej liczby podpisów, wówczas wzywa pełnomocnika do ich usunięcia w terminie 3 dni. W przypadku nieusunięcia wskazanych wad w terminie komisja odmawia rejestracji zgłoszenia w całości lub co do poszczególnych kandydatów. W razie odmowy rejestracji w odniesieniu do niektórych kandydatów zgłoszenie rejestruje się w zakresie nieobjętym odmową, o ile liczba kandydatów nieobjętych odmową nie jest niższa niż minimalna wymagana liczba kandydatów na liście.

Od uchwały podjętej przez komisję w tym zakresie, pełnomocnikowi przysługuje prawo odwołania do komisarza wyborczego w terminie 3 dni od daty jej doręczenia, który rozpatruje odwołanie w terminie 3 dni i wydaje postanowienie. Na postanowienie wydane w wyniku rozpatrzenia odwołania przysługuje jeszcze prawo wniesienia skargi do Państwowej Komisji Wyborczej.

Zgłaszanie kandydatów na wójta, burmistrza i prezydenta miasta

Podobnie jak w przypadku kandydatów na radnych, do zgłaszania kandydatów na wójta, burmistrza i prezydenta miasta uprawnione są wyłącznie komitety wyborcze. Istotne ograniczenie polega jednak na tym, że prawo zgłoszenia ma wyłącznie komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu. Taki wymóg oznacza, że kandydatem na stanowisko wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może być wyłącznie osoba z politycznym zapleczem.

Dłuższy niż w przypadku wyborów na radnych jest termin na zgłoszenie kandydatów na wójta – zgłasza się ich do gminnej komisji wyborczej najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów do godziny 24, czyli do 17 października.

Zgłoszenie zawiera imię (imiona), nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata, wraz ze wskazaniem przynależności do partii politycznej, o ile kandydat jest członkiem partii politycznej. Ponadto, wskazuje się oznaczenie komitetu dokonującego zgłoszenia oraz imię (imiona), nazwisko i adres działającego w jego imieniu pełnomocnika. Do zgłoszenia należy dołączyć pisemne oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego), a w przypadku kandydata urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 r. – także oświadczenie lustracyjne.