Powstanie Wielkopolskie wybuchło 99 lat temu 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu i było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zwieńczonym zwycięstwem. Dzięki niemu mieszkańcy Wielkopolski odzyskali wolność, a ziemie stanowiące kolebkę państwowości wróciły do Polski. Mieszkańcy Kępna i okolic uczcili 99 rocznicę tych wydarzeń.
Uczestnicy obchodów, poczty sztandarowe udali się do kościoła św. Marcina na mszę świętą celebrowaną przez ks. kanonika proboszcza parafii św. Marcina Jerzego Palpuchowskiego w intencji Ojczyzny. Na kępińskim Rynku w środę 27 grudnia odbyły się uroczystości 99 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Po mszy świętej delegacje w asyście pocztów sztandarowych przemaszerowały na kępiński Rynek, pod pomnik „Bohaterów walk o wolność i demokracje”, gdzie odbyły się oficjalne uroczystości 99 rocznicy Powstania Wielkopolskiego.
Okolicznościowe przemówienie wygłosił Burmistrza Miasta i Gminy Piotr Psikus.
Te dni przechodzące w miesiące konspiracji, walk, krwi nie zostały zaprzepaszczone. Dzisiaj cieszymy się wolnością. Miejmy jednak świadomość, jakim poświęceniem została okupiona. Pamięć o sile wielkopolskiej wspólnoty to romantyczny testament jaki, nasi zwycięscy powstańcy pozostawili nam z nadzieją, że będziemy umieli ją zrozumieć, cenić i pielęgnować. Ta pamięć pozwala nam zrozumieć, czym jest wolność i niepodległość i zobowiązuje do tego, byśmy ją chronili. Dobrze, że o Powstaniu Wielkopolskim z roku na rok mówi się coraz więcej. Powstają inicjatywy upamiętniające tamte wydarzenia. Jedną z nich jest nadanie przez Radę Miejską w Kępnie jednej z nowych ulic imieniem Gen. Stanisława Thila, dowódcy oddziału Wojska Polskiego, który w dniu 17 stycznia 1920 roku wkroczyło do Kępna. Bądźmy dumni, że jesteśmy w pełni wolnymi ludźmi – spadkobiercami Wielkopolan, których ducha nie udało się załamać. Bądźmy godni ich wspominać, wypełniając każdego dnia zobowiązanie do życia, w którym zawsze jest miejsce na mądre działanie dla wspólnego dobra, naszego i z myślą o przyszłych pokoleniach -mówił Piotr Psikus.
Kibice kępińskiego fan clubu Lecha Poznań odpalili race, skandując: „Cześć i chwała Bohaterom!”.
Dziś uczciliśmy 99 rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Obchody rozpoczęły się Mszą Świętą za Ojczyznę. Następnie złożyliśmy kwiaty pod pomnikiem ,,Bohaterom walk o wolność i demokrację”. Tradycyjnie w obchodach powstania uczestniczyli członkowie Fan Clubu Lecha Poznań w Kępnie, którzy przybyli na uroczystość z flagami powstańczymi i oddając hołd bohaterskim powstańcom odpalili race.
Witam na kępińskiej ziemi, Ziemi Wielkopolskiej, ojczyźnie ludzi odważnych, wytrwałych, pracowitych i gospodarnych.
W sercu tej ziemi – Poznaniu, 99 lat temu rozpoczęło się zwycięskie Powstanie Wielkopolskie. Po 123 latach niewoli Wielkopolska rozpoczęła odzyskiwanie wolności. Wyobrażenie o nastrojach tamtych dni oddaje fragment wiersza autorstwa Remigiusza Kwiatkowskiego, poety, tłumacza, podpułkownika Wojska Polskiego, który ukazał się w „Gazecie Narodowej” niemal w przededniu Powstania, bo 25 grudnia 1918 r.,
Na bój, na bój, na święty bój. Za wolność i za szczęście!
Nie będzie wróg już z Polski drwił, bo legnie starty w proch i pył!
Na bój, na bój, w bitewny żar o każdą piędź swej ziemi,
By pomścić ból, co serca darł, kiedyśmy byli niemi! (…)
Nie tylko odwagę i charakter okazali Wielkopolanie 27 grudnia 1918. Powstanie było przygotowywane przez wiele lat i przeprowadzone niemal perfekcyjnie. Iskrą zapalną stał się przyjazd Ignacego Paderewskiego do Poznania.
Wiesław Zdziabek i Maria Pacholska w książce o Powstaniu tak opisali ten moment:
…Tymczasem Poznaniacy rzeczywiście oczekiwali Paderewskiego tak, jak oczekuje się radykalnego zwrotu dziejowego – dla nich był to symbol odradzającej się państwowości polskiej.
Nastroje te doskonale harmonizowały z klimatem Świąt Bożego Narodzenia. Paderewski jawił się jako zwiastun dobrej nadziei. Dołożono więc starań, żeby powitanie i cała wizyta miały odpowiednią oprawę.
Tłumy wyległy na ulice, tworząc rozświetlony pochodniami szpaler, ciągnący się od dworca kolejowego po sam hotel „Bazar”, w którym dostojni goście mieli się zatrzymać.
Wszędzie pełno było flag i chorągiewek – polskich, francuskich i angielskich (…). W tworzeniu tego niezwykłego klimatu spory udział mieli sami Niemcy.
Chcąc choć trochę poprzeszkadzać, wyłączyli światło na dworcu – uroczyste powitanie odbyło się w świetle płonących pochodni. Od dawna Poznań nie był tak bardzo polskim miastem. …
Uroczysta, patriotyczna atmosfera została zakłócona przez Niemców, którzy podczas manifestacji 27 grudnia 1918 roku próbowali zademonstrować swoją siłę. Tego dnia, około godziny 17:00 padły pierwsze strzały, zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek.
A jak było w Kępnie ?
Podobnie jak wielu innych wielkopolskich miastach w Kępnie działała Rada Ludowa, a w niej kilkadziesiąt osób, obywateli miasta, kupców, przemysłowców, inteligentów, ziemian, rzemieślników i robotników. Kępnianie: ks. Ignacy Nowacki, Paweł Jasiński, Wacław Hącia, Teodozja Karłowska oraz Jan Siwek w pierwszych dniach grudnia uczestniczyli w obradach Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu.
Sejm stwierdził, że Wielkopolska, Pomorze i Śląsk są ziemiami polskimi i powinny być przyłączone do Rzeczypospolitej.
Kurzawa i Nawrocki tak opisują sytuację w naszym mieście:
„Na wieść o wybuchu w dniu 27 grudnia powstania w Poznaniu Niemcy kępińscy zaczęli w dniu 28 grudnia zdzierać Polakom kokardy narodowe, występując równocześnie przeciwko polskim współrządcom.
Rozpoczęły się napady na Polaków, zabroniono noszenia polskich odznak.”
W pierwszym dniu powstania walczyło 2 tys. żołnierzy, w styczniu 1919 r. było ich już 26 tys., a w lutym około 70 tys.
Powstanie szybko ogarnęło całą niemal Wielkopolskę, stoczono dziesiątki bitew i potyczek, z których największym starciem była zwycięska dla Polaków bitwa pod Szubinem 11 stycznia 1919 r., w której poległo 1715 powstańców.
Dziś możemy przyznać, że to właśnie tym zwycięskim bohaterom zabrakło poetów, którzy męstwo, poświęcenie i odwagę tamtych dni zachowaliby w pieśniach i poematach.
W tragicznych dziejach naszego narodu rzadko mogliśmy poczuć smak zwycięstwa, a przecież tak było przed 99 laty na naszej ziemi wielkopolskiej.
Wielkopolanom nie podarowano wolności, wywalczyli ją sami, kosztem ofiar dowiedli swoich umiejętności organizacyjnych i łączenia się ponad podziałami. Pokolenia, które nie znały wolności poprzez pamięć, poczucie tożsamości i jedności dowiodły co to patriotyzm.
Kiedy nadszedł moment, podjęły wyzwanie, chwyciły za broń i odniosły zwycięstwo.
Kiedy dziś wspominamy tamte czasy, tamtych nieprzeciętnych Wielkopolan, wierzę głęboko, że ich cechy i postawy są wciąż żywe i przetrwały próbę czasu.
Wybuch powstania był spontaniczny, ale nie przypadkowy.
Był pierwszym zrywem, który spotkał się z tak powszechnym odzewem i tak bardzo wpłynął na późniejsze losy mieszkańców naszych ziem.
My Kępnianie wiemy przecież, że 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu na Wielkopolskę promieniowała wolność, która dla Kępna ziściła się 17 stycznia roku 1920.
Te dni przechodzące w miesiące konspiracji, walk, krwi nie zostały zaprzepaszczone. Dzisiaj cieszymy się wolnością. Miejmy jednak świadomość, jakim poświęceniem została okupiona.
Pamięć o sile wielkopolskiej wspólnoty to romantyczny testament jaki, nasi zwycięscy powstańcy pozostawili nam z nadzieją, że będziemy umieli ją zrozumieć, cenić i pielęgnować.
Ta pamięć pozwala nam zrozumieć, czym jest wolność i niepodległość i zobowiązuje do tego, byśmy ją chronili.
Dobrze, że o Powstaniu Wielkopolskim z roku na rok mówi się coraz więcej. Powstają inicjatywy upamiętniające tamte wydarzenia. Jedną z nich jest nadanie przez Radę Miejską w Kępnie jednej z nowych ulic imieniem Gen. Stanisława Thiela, dowódcy oddziału Wojska Polskiego, który w dniu 17 stycznia 1920 roku wkroczyło do Kępna.
Bądźmy dumni, że jesteśmy w pełni wolnymi ludźmi – spadkobiercami Wielkopolan, których ducha nie udało się załamać.
Bądźmy godni ich wspominać, wypełniając każdego dnia zobowiązanie do życia, w którym zawsze jest miejsce na mądre działanie dla wspólnego dobra, naszego i z myślą o przyszłych pokoleniach.
W uroczystości udział wzięły władze powiatu i gminy, samorządowcy, parlamentarzyści, przedstawiciele instytucji, szkół i organizacji społecznych.
Wersja elektroniczna gazety
