Trochę prywaty : )
Wśród sygnatariuszy/ osób, które w roku 1926 podpisali historyczny dokument w 150. rocznicę ogłoszenia amerykańskiej Deklaracji Niepodległości, podziwu i przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych.
Wśród 5,5 mln podpisów niemal każdy z nas może odnaleźć kogoś ze swojej rodziny. Nie odnalazłam swoich rodziców, bo oni mieli po kilka lat i jeszcze nie uczęszczali do szkoły, ale odnalazłam członków rodziny i potwierdzenie, że miejscowości te były miejscem urodzenia o czym świadczą akty urodzenia ale i miejscem wczesnego dzieciństwa, zanim głowy rodzin postanowiły o przeprowadzce do Lututowa.
Szkoła Powszechna w Białej, powiat wieluński. Kierownik Zaskurski F. Opiekun Skiba Mateusz. Inspektor Suluk B.
Krótka informacja o akcji Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych
Szkoła Powszechna w Dębołęce, powiat sieradzki. Opiekun Białecka Felicja
Krótka informacja o akcji Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych
W 1926 roku, a więc w niedługim czasie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości miała miejsce szeroko zakrojona akcja zbierania podpisów w szkołach w całym kraju, urzędach, instytucjach. Polacy w ten sposób postanowili podziękować narodowi amerykańskiemu za pomoc w odzyskaniu niepodległości.
,,Sto lat temu dzięki staraniom m.in. Ignacego Paderewskiego, USA nie tylko uznały polską państwowość za warunek pokojowego ładu w Europie (13. punkt programu pokojowego Prezydenta Woodrowa Wilsona przewidywał odrodzenie niezawisłego państwa polskiego), ale także udzieliły II RP wsparcia materialnego o wartości około 200 milionów dolarów. Amerykańska misja humanitarna, której przewodził przyszły prezydent USA Herbert Hoover, realnie przyczyniła się do utrzymania przez Polskę dopiero co odzyskanej niepodległości. W 150. rocznicę ogłoszenia amerykańskiej Deklaracji Niepodległości naród polski postanowił podziękować narodowi amerykańskiemu za tę pomoc,,.
Akcja zbierania podpisów nauczycieli, uczniów, przedstawicieli samorządów i organizacji pozarządowych, Polaków, Żydów, Ukraińców i Niemców – to blisko 20 procent ludności kraju w II RP w 1926 roku. Akcja zbierania podpisów trwała od kwietnia do lipca 1926 roku, a przecież w czasie jej trwania mieliśmy przewrót majowy, 14 maja Piłsudski przejął kontrolę nad Warszawą. Uwaga: w całym kraju, pod Deklaracją Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych zebrano 5,5 miliona podpisów. W II RP był to imponujący wynik. Powstał unikatowy dokument. Zbiór został opracowany, jak już wspomnieliśmy w roku 1926. Zawiera on podpisy przedstawicieli wszystkich szczebli władz II Rzeczypospolitej, z prezydentem Ignacym Mościckim i premierem Kazimierzem Bartlem na czele, posłami na Sejm i senatorami Rzeczypospolitej, duchownych z prymasem Aleksandrem Kakowskim i innych. Wśród sygnatariuszy Deklaracji był Józef Piłsudski.
5 i pół miliona podpisów uczniów zebrano w polskich szkołach. Podpisy zbierano także w urzędach, kościołach, ale przede wszystkim właśnie w szkołach. Oczywiście ilość zebranych podpisów w szkołach była uzależniona od wielkości szkoły.
Delegacja II RP zawiozła ten dokument do Waszyngtonu i złożyła na ręce prezydenta Calvina Coolidg’a. 111 tomów z ponad 30 tysiącami stron, podpisy od najwyższych władz państwowych, aż po najmłodsze dzieci uczęszczające do szkół. Oryginał dokumentu został złożony w Bibliotece Kongresu USA. Z biegiem lat zapomniano o tym dokumencie i dyplomatycznych relacjach obu krajów.
-,,Portal nasz to prezentacja jednego z największych imiennych spisów społeczeństwa międzywojennej Polski. Wśród 5,5 mln podpisów niemal każdy z nas może odnaleźć swojego bliskiego. Możliwość poznania fragmentu rodzinnej historii, przy jednoczesnym szerszym spojrzeniu na społeczeństwo II RP i włączeniu m.in. osób prywatnych, nauczycieli, uczniów, przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów, do wspólnego opowiadania o 100 latach polskiej niepodległości, stanowi główną ideę projektu. 5,5 mln podpisów, to może być tyle samo jednostkowych historii pozwalających spojrzeć w przeszłość, by zrozumieć teraźniejszość i być ważną nauką na przyszłość. Zachęcamy do poszukiwania bliskich, uczniów Państwa szkół, dawnych mieszkańców miejscowości bliskich czy tych dalszych i prosimy o pomoc w odczytywaniu ich podpisów i opowiadaniu ich historii!
Tzw. adres dziękczynny jest wyjątkową kolekcją nie tylko ze względu na skalę oraz zaangażowanie sygnatariuszy. 5,5 miliona podpisów mieszkańców II RP: Polaków, Żydów, Ukraińców i Niemców, to blisko 20 procent ludności kraju w 1926 roku. Wewnątrz II RP powstał swoisty zbiorowy portret społeczeństwa. W trakcie akcji zbierania podpisów miał miejsce przewrót majowy. Pogrążone w politycznym zamęcie społeczeństwo polskie potrafiło stworzyć dokument unikatowy, nie tylko w relacjach polsko-amerykańskich. Delegacja II RP zawiozła do Waszyngtonu i złożyła na ręce prezydenta Calvina Coolidg’a 111 tomów z ponad 30 tysiącami stron, gdzie podpisy – od najwyższych władz państwowych po najmłodsze piszące dzieci – opatrzone były grafikami wybitnych polskich plastyków. Oryginał, złożony w Bibliotece Kongresu USA, zniknął z czasem z pamięci Polaków, a także z dyplomatycznych relacji obu krajów.
,,Oddajemy Państwu narzędzie, które przede wszystkim pozwala odszukiwać popisy bliskich. Skany wszystkich ponad 30 tysięcy stron Deklaracji Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych są dokładnie opisane i dzięki różnorodnym filtrom oraz wyszukiwarkom w łatwy sposób można dotrzeć do kart pochodzących z konkretnych miejscowości i instytucji. Zachęcamy do poszukiwań miejsc urodzin Państwa przodków, miast i miasteczek, w których mieszkali przed II wojną światową, czy szkół i miejsc pracy, które pojawiały się w rodzinnych opowieściach. Nasz portal jest w „nieustającej budowie”, bo w chwili uruchomienia projektu, dzięki współpracy Polskiego Towarzystwa Genealogicznego, na portalu znajduje się blisko 246 200 odczytanych podpisów, a to ok. 4% wszystkich złożonych w Deklaracji. Pozostałe podpisy są dopiero do odczytywania – znalezione na stronach pochodzących z konkretnych miejscowości, szkół, czy instytucji. Mogą Państwo łatwo je odnaleźć poprzez listę stron, miast lub interaktywną mapę II RP. Odczytanie ponad 5 mln podpisów to długotrwała, ale równocześnie pasjonująca przygoda, do której chcielibyśmy Państwa zaprosić. Można zacząć od odnalezienia bliskich i przekazania nam informacji o lokalizacji ich podpisu oraz opowiedzenia ich historii. Można też odczytać i zapisać nazwiska ich kolegów z klasy. Dzięki temu pomogą Państwo w zachowaniu pamięci o tych osobach, a ich potomkom ułatwią odkrycie własnej historii. Jak w ten i na inne sposoby nam pomóc dowiedzą się Państwo w zakładce: pomóż nam tworzyć portal. Zapraszamy także do kontaktu wszystkich, którzy chcieliby wykorzystywać Deklarację w swoich działaniach społecznych i edukacyjnych. Szczególnie zależy nam na współpracy z młodzieżą i środowiskami lokalnymi, bo ten wyjątkowy zbiór, to ogromna szansa na poznanie świata, którego już nie ma – wielokulturowej przedwojennej Polski. Dzięki projektom wokół Deklaracji można odkryć historię lokalną, jak również tę światową ostatnich 100 lat, z zupełnie wyjątkowej perspektywy – milionów pojedynczych i zupełnie różnych losów. Wszystkich zainteresowanych nauczycieli, edukatorów, animatorów, działaczy, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia podstrony projekty oraz kontaktu z nami: polska1926@karta.org.pl Mamy nadzieję, że portal ten dostarczy Państwu wzruszeń, że będzie źródłem ważnych informacji i że będziemy go wspólnie tworzyć,,- portal Polska 1926 i Zespół projektu Nieskończenie Niepodległa – Ludzie.
Na podst. źródeł:
www.polska1926
pl.wikipedia.org
deklaracja.genealodzy.pl
Anna Świegot
Wersja elektroniczna gazety
