Z Panią Izabelą Kuciapa Naczelnikiem Urzędu Skarbowego w Wieruszowie rozmawia Eugeniusz Tomaszek.
Pani naczelnik na początku naszej rozmowy bardzo bym prosił o krótką autoprezentację .
Pochodzę z Sieradza. Jest to moje rodzinne miasto. Tam też od początku pracowałam. Karierę zawodową zaczęłam w 89 r., od pracy w Urzędzie Skarbowym w Sieradzu. Właściwie moja cała kariera zawodowa jest związana tylko i wyłącznie z Fiskusem i Urzędem Skarbowym. Przeszłam wszystkie szczeble kariery. Zaczynałam jako zwykły księgowy w Urzędzie Skarbowym. Dalej poprzez kierownika działu, zastępcę naczelnika. W 2009 r. zostałam naczelnikiem Urzędu Skarbowego w Sieradzu. Natomiast w 2017 r. w listopadzie, Minister Finansów odwołał mnie ze stanowiska naczelnika US w Sieradzu, powołując jednocześnie na stanowisko naczelnika US w Wieruszowie. Wykształcenie wyższe ekonomiczne, uzyskane w Łodzi.
Pani pojawiła się w Wieruszowie w listopadzie. Natomiast w lutym, choć nie buło to zbyt medialnie nagłaśniane, zaszły poważne zmiany w strukturze Ministerstwa Finansów i została wyłoniona tzw. Krajowa Administracja Skarbowa. Dzisiaj mamy już ponad 2 lata działania tej struktury. Mając wiedzę z poprzedniego okresu i sprzed ostatnich 2 lat, czy widzi pani różnice w funkcjonowaniu tych służb cywilnych, które zajmują się podatkami?
Funkcjonujemy w trochę innej strukturze – inne nazewnictwo działów, referatów. Troszkę inne zadania. Myślę, że Urzędy w każdej strukturze funkcjonowały tak, aby zapewnić jak największe wpływy do budżetu. Natomiast w nowych strukturach funkcjonujemy efektywniej z uwagi na scalenie dotychczas rozproszonych urzędów celnych, kontrolnych i podatkowych w ramach jednej Krajowej Administracji Skarbowej.
Nie mniej jednak oceniano, że w poprzednim okresie były poważne zaniedbania i niedociągnięcia. Mam na myśli tutaj słynne pobieranie lub nie pobieranie podatku VAT.
Te zmiany wynikają z nowych przepisów prawnych, które dotyczą nie tyle funkcjonowania samego urzędu, co generalnie poboru podatku VAT. Widoczne jest tutaj uszczelnienie tego podatku chociażby przez wprowadzenie Jednolitego Pliku Kontrolnego. Wpływy z tytułu podatku VAT generujemy na pewno większe. Widoczne są również działania, które podejmuje rząd w kierunku uszczelnienia innych podatków – podatku dochodowego od osób prawnych czy podatku dochodowego od osób fizyczny. Także ważne są inne zmiany, które pomagają podatnikom w wywiązywaniu się z obowiązków podatkowych. Mam tutaj na myśli nową usługę e-Pit skierowaną dla osób fizycznych.
Mieliśmy kiedyś okazję uczestniczyć w konferencji, na której obecny był minister Paweł Cybulski. Mówił nam m.in. o tym, że spinane są pewne programy informatyczne i dopiero analityka tych programów spowoduje większą jasność, klarowność i efektowniejsze ściąganie podatków . Czy ten efekt jest widoczny na dzień dzisiejszy?
Tak, ta różnica jest widoczna zwłaszcza w podatku VAT. Do tej pory urzędy funkcjonowały w rozproszeniu. Mieliśmy i mamy 400 Urzędów Skarbowych, ale każdy z nich dysponował swoją własną bazą danych i widział tylko swoich podatników. Teraz przez pliki JPK i systemy informatyczne, które nam te dane scalają, mamy możliwość weryfikacji i zobaczenia pewnych powiązań i struktur, które funkcjonują na terenie całego kraju. Widzimy podatników z naszych terenów, ale możemy także zobaczyć dane podatnika, który działa na terenie np. Warszawy. Łatwiej jest to wszystko powiązać i uszczelnić. Jeśli nasz podatnik wystawił fakturę podatnikowi z Warszawy to Urząd Skarbowy w Warszawie jest w stanie bardzo szybko zweryfikować prawdziwość tej faktury, bo ma dostęp do JPK. To połączenie systemów jest bardzo pożyteczne i ułatwia nam analizę danych.
Czy na terenie jurysdykcji tego Urzędu Skarbowego pojawiały się zjawiska określane w mediach jako „karuzele vatowskie”? Czy dotyczyło to podatników z tego terenu?
Z tego okresu, od kiedy nadzoruję pracę Urzędu Skarbowego w Wieruszowie, nie trafiły się nam „karuzele podatkowe”.
Czyli możemy powiedzieć, że mieszkańcy powiatu wieruszowskiego, którzy prowadzą swoją działalność zachowują się poprawnie jeśli chodzi o podatki?
Myślę, że nie jesteśmy żadnym odosobnionym rejonem. Większość podatników zachowuje się poprawnie i uczciwie płaci podatki. Jest część, która popełnia błędy, ale często są to błędy niezawinione wynikające ze złej interpretacji bądź nieznajomości przepisów. Oczywiście funkcjonuje malutki odsetek podatników, którzy w sposób zamierzony i świadomy popełniają błędy i dopuszczają się nadużyć podatkowych. Z tą grupą podatników staramy się walczyć.
Problem działalności gospodarczej polega dzisiaj m.in. na tym, że to są zatory płatnicze. Urząd Skarbowy pobiera pieniądze od wystawionej faktury a nie od zapłaconej. W związku z tym, osoba uczciwie prowadząca działalność gospodarczą czasami ma problemy żeby zapłacić podatek, bo tych pieniędzy zwyczajnie nie ma. Czy taka zmiana gdyby zmieniono przepisy tak, by pieniądze były ściągane od zapłaconej faktury byłaby rewolucją?
W jakimś sensie nasze przepisy podatkowe uwzględniają również to, że firmy nie płacą za wystawione faktury. Istnieje tzw. ulga na złe długi, zgodnie z którą można wyksięgować należny VAT z niezapłaconej faktury. Oczywiście po spełnieniu określonych warunków. Zwłoka z płatnością musi być dłuższa niż 90 dni. Istnieje również metoda kasowa przewidziana dla małych firm, które w sposób kasowy rozliczają podatek VAT. W prawdzie nie wiele jest takich firm, ale też nie zauważamy żeby to w jakichś sposób polepszało ich sytuację finansową. Natomiast zatory płatnicze pojawiają się w każdej branży i wiadomo, że to są najpoważniejsze problemy, które dotykają przedsiębiorców. My z kolei też staramy się wychodzić naprzeciw przedsiębiorcom. To nie jest tak, że niezapłacony podatek musi od razu powodować jakieś negatywne konsekwencje typu postępowanie egzekucyjne. Często wykorzystujemy różne formy ulg dla przedsiębiorców. Jeśli istnieją uzasadnione przesłanki do udzielenia pomocy to rozkładamy podatek na raty bądź odraczamy termin płatności podatku.
Może kilka słów o akcji Twój ePit? Na czym to naprawdę polega i czy już korzystamy z tego w jakimś zakresie?
Jest to nowa usługa udostępniona od 15 lutego b.r. dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych składających zeznania PIT 37 i PIT 38, czyli tej ogromnej rzeszy podatników, którzy raz w roku przychodzą do Urzędu Skarbowego składać zeznania podatkowe z uwagi, że osiągają przychody z pracy, z emerytury czy z renty. Do tej pory elektroniczna wersja zeznań podatkowych też była dopuszczalna i podatnicy z też formy też korzystali poprzez system e-deklaracje. Polegało to na komputerowym wypełnieniu formularza zeznania, podpisaniu go tzw. danymi uwierzytelniającymi bądź podpisem elektronicznym i przesłaniu do Ministerstwa Finansów.
Od tego roku Ministerstwo jeszcze bardziej uprościło tą elektroniczną formę składania zeznań podatkowych, przygotowując dla każdego podatnika gotowe zeznanie podatkowe, czyli PIT 37 bądź PIT 38. Żeby do tego zeznania się dostać i zobaczyć, co urząd dla nas przygotował to musimy się zalogować do usługi Twój e-PIT.
Robimy to przez stronę internetową www.podatki.gov.pl i logujemy się naszymi danymi tzw. autoryzującymi. Są to numer PESEL bądź NIP, automatycznie przyporządkowuje się data urodzenia, oraz to, co przysparza najwięcej problemów, to jest kwota przychodu z zeznania podatkowego za rok poprzedni, jedna z kwot przychodu z informacji PIT 11 za rok bieżący oraz kwota nadpłaty za rok poprzedni. Sporo jest tych danych i myślę, że jest to podstawowy mankament tej usługi.
Praktycznie nie posiadając kopii zeznania z roku poprzedniego nie jesteśmy w stanie zalogować się do usługi Twój e-PIT. Chyba, że posiadamy profil zaufany, bo również w ten sposób możemy się zalogować. Niestety niewiele osób fizycznych profil zaufany jeszcze posiada. Jest to mimo wszystko najbezpieczniejsza i najszybsza forma logowania do usługi Twój e-PIT.
Natomiast jeśli już zalogujemy się do tej usługi, to zobaczymy tam przygotowane przez Ministerstwo Finansów zeznanie podatkowe. To zeznanie podatkowe przygotowane jest na podstawie danych, które Urząd Skarbowy otrzymał od płatników, czyli zakładów pracy czy organów rentowych. Do 15 lutego mieliśmy komplet danych. Na ich podstawie generujemy dochody danego podatnika. Uwzględniamy też w rozliczeniu ulgę na dzieci. Jeśli podatnik w roku ubiegłym z takiej ulgi skorzystał to automatycznie zeznanie podatkowe jest przygotowane w oparciu o te dane. Uwzględniamy również 1% podatku przekazany na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego. Ministerstwo Finansów przygotowało to w ten sposób, że zwyczajnie przepisało z poprzedniego roku organizację wskazaną przez podatnika.
Oczywiście wszystkie dane możemy edytować i dowolnie zmieniać. Tak przygotowane zeznanie przez Ministerstwo możemy zaakceptować, edytować lub odrzucić jeżeli to rozliczenie nam nie odpowiada. W większości przypadków tak przygotowane zeznanie nie wymaga od podatnika żadnej ingerencji. Zatwierdzenie odbywa się za pomocą jednego kliknięcia. W ten sposób automatycznie jest wysyłane do Urzędu Skarbowego. Praktycznie w Urzędzie Skarbowym na drugi dzień takie zeznanie widzimy i mamy możliwość dokonać zwrotu nadpłaty jeżeli jest ona wygenerowana. Myślę, że podatnicy z naszego terenu potwierdzą, że te nadpłaty są naprawdę szybko zwracane. W tydzień, maksymalnie 2 tygodnie, nadpłaty są na rachunkach bankowych naszych podatników. To bardzo uprościło cały proces.
Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że nie wszyscy mają dostęp do komputera i Internetu. Natomiast w Urzędzie Skarbowym służymy pomocą. W pokoju nr 4 mamy udostępnione stanowisko do obsługi e-PITów. To stanowisko na bieżąco obsługuje nasz pracownik, czyli nie jest to tak, że przychodzi podatnik, siada przed komputerem i jest zdany na siebie. W każdej chwili może skorzystać pomocy pracownika. Warto jednak przyjść do urzędu z dowodem osobistym co pozwoli nam sprawdzić i podpowiedzieć dane niezbędne do zalogowania. Pokażemy jak z tej usługi korzystać, jakie dane tam są i co można poprawić. Dla wszystkich osób, które nie posiadają komputera bądź umiejętności jego obsługi jest to dobra inicjatywa ze strony urzędu. Zachęcamy do korzystania z tej usługi. Oczywiście ta usługa jest bezpłatna.
Niektórzy podatnicy przychodzą do urzędu z wypełnionym zeznaniem w formie papierowej. Nie ukrywam, że przetworzenie takiego zeznania jest też kłopotliwe. To wymaga zaangażowania kilku urzędników, którzy w tym czasie mogą zrobić coś innego. Takie zeznanie trzeba przepisać do naszego systemu, sprawdzić, zatwierdzić. Często się okazuje, że formularz papierowy zawiera błędy. Trzeba wtedy skontaktować się z podatnikiem i prosić o jego stawienie się w urzędzie i dokonanie poprawek. Dlatego jak ktoś przychodzi do urzędu z zeznaniem papierowym, a zwłaszcza wtedy gdy wynika z niego nadpłata, to proponujemy przejść do udostępnionego pokoju i z pomocą naszego pracownika wygenerować e-PIT.
Pani naczelnik kolokwialnie mówiąc mieszkańcy, podatnicy nie przepadają za Urzędem Skarbowym, niemniej jednak nie wyobrażam sobie co by się działa gdyby chciano zlikwidować wieruszowską placówkę. Czy istnieje takie zagrożenie i jakie byłyby tego konsekwencje?
Trudno w tej chwili mówić o takim realnym zagrożeniu, nie znane są mi żadne projekty aktów prawnych, chociaż co jakiś czas słyszymy o pomysłach likwidacji małych urzędów skarbowych. Myślę , że dla lokalnych społeczności, bardzo ważna jest bliskość urzędu skarbowego bo to ułatwia kontakt i załatwianie spraw – złożenie zeznania, uzyskanie zaświadczenia czy informacji podatkowej. Żyjemy wprawdzie w dobie internetu ale są klienci, którzy bardzo cenią i preferują osobisty kontakt z urzędem. Nie ukrywam, że bliskość urzędu jako miejsca pracy jest również bardzo ważna dla pracowników skarbówki.
Jeżeli chciałaby Pani skierować kila słów do mieszkańców i podatników powiatu wieruszowskiego to bardzo proszę
Na zakończenie tej rozmowy chciałabym zaapelować do wszystkich osób, które nie złożyły jeszcze zeznań podatkowych. Prosiłabym, aby nie czekać do końca kwietnia. Proponuję skorzystać z usługi Twój e-PIT i wysłać zeznanie podatkowe, co spowoduje wcześniejszy zwrot nadpłaty. W razie problemów, zapraszam do Urzędu Skarbowego w Wieruszowie. Postaramy się pomóc.
Dziękujemy Pani za bardzo miłe przyjęcie, życząc sukcesów w pełnieniu zaszczytnej misji w wieruszowskiej placówce Urzędu Skarbowego.
Z Panią Izabelą Kuciapa Naczelnikiem Urzędu Skarbowego w Wieruszowie rozmawiał Eugeniusz Tomaszek.
Wywiad autoryzowany
Wersja elektroniczna gazety
